Răng lệch khớp cắn là một tình trạng phổ biến trong nha khoa. Không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn tác động đáng kể đến sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ về dạng bệnh lý răng lệch khớp cắn. Sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc tìm kiếm giải pháp điều trị phù hợp, bảo vệ nụ cười và sức khỏe của mình.
Contents
- Răng lệch khớp cắn là gì?
- Nguyên nhân xảy ra hiện tượng răng lệch khớp cắn
- Dấu hiệu nhận biết răng lệch khớp cắn là gì?
- Các loại hình răng lệch khớp cắn phổ biến
- Răng lệch khớp cắn ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống
- Điều trị răng lệch khớp cắn như thế nào?
- Lời khuyên từ chuyên gia: độ tuổi nào chữa răng lệch khớp cắn tốt nhất?
- Kết bài
Răng lệch khớp cắn là gì?
Răng lệch khớp cắn hay còn gọi là sai khớp cắn – Malocclusion. Là tình trạng các răng hàm trên và hàm dưới không khớp với nhau một cách chuẩn xác khi cắn lại. Thay vì răng hàm trên phủ nhẹ lên răng hàm dưới. Và các đỉnh múi răng ăn khớp với các hõm của răng đối diện. Sự sai lệch này khiến lực ăn nhai không được phân bổ đều. Tạo ra nhiều vấn đề liên quan đến chức năng và thẩm mỹ.
Nguyên nhân xảy ra hiện tượng răng lệch khớp cắn
Răng lệch khớp cắn không chỉ là vấn đề thẩm mỹ. Mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến chức năng ăn nhai và sức khỏe tổng thể. Hiểu rõ các nguyên nhân gây ra tình trạng này. Là nền tảng để có phương pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Dưới đây là phân tích chi tiết từ chuyên gia của nha khoa Đà Nẵng Chingo Dental. Về các nhóm nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng răng lệch khớp cắn
Yếu tố di truyền
Đây là nhóm nguyên nhân đóng vai trò chủ chốt gây ra tình trạng răng lệch khớp cắn. Là yếu tố liên quan đến gen và sự phân chia của gen, tế bào nên thường khó kiểm soát nhất. Yếu tố di truyền quyết định phần lớn cấu trúc xương hàm và sự phát triển của răng
Kích thước và hình dạng xương hàm
Gen di truyền có thể quy định xương hàm trên hoặc hàm dưới. Phát triển quá mức hoặc kém phát triển so với hàm còn lại. Dẫn đến tình trạng răng lệch khớp cắn với các biểu hiện hô, móm hoặc cằm lẹm.
Kích thước và số lượng răng
Răng quá lớn so với xương hàm: Khi kích thước răng vĩnh viễn lớn hơn nhiều so với khoảng trống trên cung hàm, chúng sẽ chen chúc, xoay lệch, và mọc không đều.
Răng quá nhỏ so với xương hàm: Ngược lại, răng nhỏ có thể tạo ra các khe hở giữa các răng, dẫn đến hiện tượng răng thưa ảnh hưởng đến khớp cắn.
Thiếu răng bẩm sinh: Một hoặc nhiều răng vĩnh viễn không hình thành. Khoảng trống do răng bị thiếu có thể khiến các răng lân cận di chuyển, gây sai lệch khớp cắn.
Thừa răng bẩm sinh: Răng mọc thêm trên cung hàm gây cản trở sự mọc của răng vĩnh viễn bình thường hoặc gây chen chúc nghiêm trọng.
Vị trí mọc răng và đường cong Spee: Gen cũng ảnh hưởng đến hướng mọc của răng và hình thái cung răng, dẫn đến các sai lệch như khớp cắn sâu, khớp cắn hở.
Các hội chứng di truyền: Một số hội chứng hiếm gặp như hội chứng Down, sứt môi hở hàm ếch,…. Có thể bao gồm các bất thường về cấu trúc xương hàm và răng, dẫn đến sai lệch khớp cắn phức tạp.
Do thói quen xấu
Các thói quen không tốt trong giai đoạn phát triển của trẻ có thể gây áp lực lên răng và xương hàm. Dẫn đến răng lệch khớp cắn nghiêm trọng khi trưởng thành
- Mút ngón tay cái hoặc ngậm ti giả kéo dài: Đặc biệt nếu thói quen này kéo dài sau 3 – 4 tuổi. Lực đẩy liên tục của ngón tay hoặc ti giả lên răng cửa. Có thể đẩy răng cửa hàm trên chìa ra ngoài , là một dạng răng hô. Hoặc ngăn cản sự phát triển đóng khớp của răng cửa, gây ra răng lệch khớp cắn hở phía trước.
- Đẩy lưỡi: Thói quen đặt lưỡi vào giữa răng cửa khi nuốt hoặc nói chuyện. Áp lực của lưỡi liên tục đẩy răng cửa ra phía trước, gây hô hoặc răng lệch khớp cắn hở.
- Nghiến răng: Nghiến răng mãn tính, đặc biệt khi ngủ, gây mòn men răng không đều, làm thay đổi chiều cao khớp cắn và có thể dẫn đến các vấn đề về khớp thái dương hàm.
- Thở miệng: Việc thở thường xuyên bằng miệng thay vì mũi có thể làm thay đổi vị trí của lưỡi và môi. Ảnh hưởng đến sự phát triển của xương hàm và khuôn mặt. Nó thường liên quan đến hiện tượng hẹp cung hàm trên, gây ra răng lệch khớp cắn sâu hoặc răng chen chúc.
- Cắn môi dưới: Thói quen cắn môi dưới có thể đẩy răng cửa hàm trên chìa ra hoặc làm răng cửa hàm dưới cụp vào.
Các vấn đề răng miệng
Các vấn đề liên quan trực tiếp đến răng và quá trình mọc răng. Cũng được xác định là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng răng lệch khớp cắn.
Mất răng sữa sớm hoặc chậm
Mất răng sữa sớm: Nếu răng sữa bị mất quá sớm do sâu răng hoặc chấn thương. Các răng vĩnh viễn bên cạnh có thể di chuyển vào khoảng trống đó. Làm mất chỗ cho răng vĩnh viễn thay thế mọc lên, dẫn đến chen chúc.
Răng sữa tồn tại quá lâu: Răng sữa không rụng đúng thời điểm sẽ cản trở răng vĩnh viễn mọc lên đúng vị trí, buộc răng vĩnh viễn phải mọc lệch hoặc mọc ngầm.
- Răng mọc ngầm: Răng khôn là ví dụ điển hình. Khi răng mọc ngầm, chúng có thể đẩy các răng khác, gây chen chúc hoặc sai lệch khớp cắn.
- Sâu răng và bệnh lý nha chu: Sâu răng nặng có thể phá hủy cấu trúc răng, làm giảm chiều cao răng, ảnh hưởng đến khớp cắn. Bệnh nha chu tiến triển làm mất xương nâng đỡ răng, khiến răng lung lay và di chuyển.
- Miếng trám/phục hình không đúng kỹ thuật: Các miếng trám, mão răng, hoặc cầu răng được làm không chuẩn xác có thể làm thay đổi điểm chạm khớp cắn, gây sai lệch.
Chấn thương hoặc bệnh lý
- Chấn thương vùng hàm mặt: Tai nạn, té ngã gây gãy xương hàm hoặc chấn thương răng có thể làm thay đổi vị trí của răng và cấu trúc xương hàm.
- Các bệnh lý khối u, nang xương hàm: Sự phát triển của các khối u hoặc nang trong xương hàm có thể gây biến dạng xương, dịch chuyển răng, dẫn đến sai lệch khớp cắn.
- Viêm khớp thái dương hàm: Mặc dù đôi khi là hậu quả của lệch khớp cắn, TMJ cũng có thể là nguyên nhân gây ra sự thay đổi trong cách hàm đóng mở, ảnh hưởng đến khớp cắn.
Các yếu tố khác
- Dinh dưỡng: Thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng trong giai đoạn phát triển có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương và răng.
- Môi trường: Một số nghiên cứu cho thấy môi trường sống, điều kiện vệ sinh cũng có thể ảnh hưởng gián tiếp.
Nhìn chung răng lệch khớp cắn là một tình trạng đa yếu tố. Thường là sự kết hợp của di truyền và các yếu tố môi trường hoặc thói quen. Việc thăm khám nha khoa định kỳ, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Sẽ giúp phát hiện sớm và can thiệp kịp thời. Hạn chế mức độ nghiêm trọng của các sai lệch.
Dấu hiệu nhận biết răng lệch khớp cắn là gì?
Răng lệch khớp cắn không chỉ đơn thuần là vấn đề thẩm mỹ của nụ cười. Tình trạng này có thể gây ra hàng loạt hệ lụy đến sức khỏe răng miệng. Chức năng ăn nhai, phát âm, và thậm chí là cấu trúc khuôn mặt. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của răng lệch khớp cắn. Dù là rõ ràng hay kín đáo vô cùng quan trọng. Để có thể can thiệp kịp thời, tránh những biến chứng nghiêm trọng hơn trong tương lai. Dưới đây là những biểu hiện thường gặp mà bạn cần lưu ý
Thay đổi về thẩm mỹ khuôn mặt
- Mặt bị lệch, mất cân đối.
- Cằm lẹm (khớp cắn sâu), cằm hô (khớp cắn ngược hoặc hô răng).
- Miệng khó khép kín hoàn toàn.
Khó khăn khi ăn nhai
- Cắn thức ăn không hiệu quả, khó xé hoặc nghiền nát thức ăn.
- Cảm giác đau, mỏi hàm khi ăn.
Phát âm khó khăn
Một số âm thanh có thể bị ảnh hưởng do vị trí của lưỡi và răng không chuẩn.
Đau vùng hàm, khớp thái dương hàm (TMJ)
Có thể xuất hiện đau đầu, đau tai, đau mặt, hoặc tiếng kêu lục cục khi há miệng.
Răng bị mòn không đều
Do lực cắn tập trung vào một số răng nhất định.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh răng miệng
Răng chen chúc, khấp khểnh khó vệ sinh, dễ tích tụ mảng bám, gây sâu răng và viêm nướu.
Các loại hình răng lệch khớp cắn phổ biến
Có nhiều dạng răng lệch khớp cắn, mỗi loại có những đặc điểm riêng biệt
Răng lệch khớp cắn ngược
Là tình trạng răng hàm dưới phủ ra ngoài răng hàm trên khi ngậm miệng. Mức độ nặng có thể khiến cằm bị nhô ra phía trước, gây mất hài hòa khuôn mặt.
Răng lệch khớp cắn sâu
Là khi răng cửa hàm trên che phủ quá nhiều hoặc hoàn toàn răng cửa hàm dưới. Tình trạng này có thể gây mòn răng cửa hàm dưới. Tổn thương nướu ở hàm trên do răng dưới cắn vào, và làm mặt trông bị ngắn lại (cằm lẹm).
Răng lệch khớp cắn chéo
Một hoặc nhiều răng hàm trên nằm phía trong so với răng hàm dưới. Có thể xảy ra ở răng cửa hoặc răng hàm phía sau, ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai và gây lệch mặt.
Răng lệch khớp cắn hở
Là khi răng hàm trên và hàm dưới không chạm vào nhau ở một hoặc nhiều vị trí khi ngậm miệng hoàn toàn. Có thể là khớp cắn hở phía trước răng cửa không chạm hoặc phía sau răng hàm không chạm. Gây khó khăn khi cắn xé thức ăn và phát âm.
Răng lệch khớp cắn ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống
Ảnh hưởng của răng lệch khớp cắn không chỉ dừng lại ở yếu tố thẩm mỹ. Mà còn để lại hiệu hệ quả nghiêm trọng khác, ảnh hưởng đến sức khoẻ và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
- Sức khỏe răng miệng: Tăng nguy cơ sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu do khó vệ sinh.
- Chức năng ăn nhai: Giảm hiệu quả ăn nhai, gây khó tiêu hóa, ảnh hưởng đến dinh dưỡng.
- Sức khỏe hệ tiêu hóa: Thức ăn không được nghiền nát kỹ gây áp lực lên dạ dày.
- Sức khỏe khớp thái dương hàm: Gây đau đầu, đau khớp hàm, mỏi cơ hàm, và thậm chí là hội chứng loạn năng thái dương hàm.
- Phát âm: Gây ngọng, khó phát âm một số chữ cái.
- Tâm lý và sự tự tin: Nụ cười không đẹp có thể gây tự ti, ngại giao tiếp xã hội, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và công việc.
Điều trị răng lệch khớp cắn như thế nào?
Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào mức độ lệch lạc, độ tuổi và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân
Niềng răng thẩm mỹ
Đây là phương pháp phổ biến nhất để điều chỉnh các sai lệch về vị trí răng và khớp cắn. Niềng răng sử dụng lực kéo từ mắc cài, dây cung hoặc khay niềng trong suốt (Aligner) để di chuyển răng về đúng vị trí và điều chỉnh khớp cắn chuẩn.
Ưu điểm: Bảo tồn răng thật tối đa, mang lại hiệu quả lâu dài.
Đối tượng: Phù hợp với hầu hết các trường hợp lệch khớp cắn từ nhẹ đến phức tạp
Bọc răng thẩm mỹ (răng sứ)
Trong một số trường hợp răng lệch khớp cắn nhẹ hoặc muốn cải thiện nhanh chóng thẩm mỹ. Bọc răng sứ có thể là một lựa chọn. Bác sĩ sẽ mài nhỏ răng thật và bọc mão sứ bên ngoài để tạo hình răng đều đẹp hơn.
Ưu điểm: Thời gian thực hiện nhanh, cải thiện thẩm mỹ tức thì.
Hạn chế: Phải mài răng thật, không giải quyết triệt để vấn đề khớp cắn nền tảng nếu sai lệch nặng. Chỉ áp dụng cho các trường hợp răng lệch khớp cắn nhẹ hoặc có kết hợp với niềng răng.
Phẫu thuật hàm
Đối với các trường hợp răng lệch khớp cắn nặng do sai lệch cấu trúc xương hàm. Mà niềng răng đơn thuần không thể khắc phục. Phẫu thuật chỉnh hình hàm có thể được chỉ định. Phẫu thuật sẽ cắt và di chuyển các phần xương hàm về đúng vị trí. Sau đó kết hợp với niềng răng để điều chỉnh chi tiết.
Ưu điểm: Giải quyết triệt để các trường hợp sai lệch xương hàm nghiêm trọng.
Đối tượng: Phù hợp với người trưởng thành có sai lệch xương hàm rõ rệt.
Lời khuyên từ chuyên gia: độ tuổi nào chữa răng lệch khớp cắn tốt nhất?
Giai đoạn vàng (6 – 12 tuổi)
Đây là thời điểm lý tưởng để can thiệp chỉnh nha cho trẻ em. Ở độ tuổi này, xương hàm còn đang phát triển, dễ uốn nắn. Giúp việc điều trị răng lệch khớp cắn đạt hiệu quả cao. Thời gian ngắn hơn và ít tốn kém hơn. Bác sĩ có thể sử dụng các khí cụ chỉnh hình hàm. Để định hướng sự phát triển xương, ngăn ngừa các sai lệch nghiêm trọng.
Tuổi vị thành niên và trưởng thành
Dù xương hàm đã cố định, việc niềng răng vẫn được các bác sĩ nha khoa Hà Nội đầu ngành chỉnh nha đánh giá khả thi. Tuy nhiên, các chuyên gian cũng chỉ ra rằng thời gian điều trị có thể sẽ kéo dài hơn so với bình thường. Và trong một số trường hợp phức tạp cần kết hợp phẫu thuật. Điều quan trọng là bạn cần đến thăm khám bác sĩ chuyên khoa chỉnh nha có chuyên môn. Để được đánh giá và lên kế hoạch điều trị cá nhân hóa.
Kết bài
Răng lệch khớp cắn là một trong các thể trạng đáng lo ngại liên quan của vấn đề nha khoa thẩm mỹ cần được quan tâm đúng mức. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, dấu hiệu và các phương pháp điều trị. Không chỉ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe răng miệng. Mà còn cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu răng lệch khớp cắn. Hãy thăm khám bác sĩ chuyên khoa chỉnh nha thuộc hệ thống của Chingo Dental. Để được tư vấn và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp. Chingo Dental rất tự hào khi được đồng hành cùng bạn tìm kiếm và sở hữu một nụ cười khỏe đẹp, tự tin rạng rỡ.
