Sưng nướu răng (hay còn gọi là sưng lợi) là tình trạng mô nướu bị sưng viêm, trở nên đau và nhạy cảm. Đây là một vấn đề răng miệng rất phổ biến. Nhưng cũng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này, Chingo Dental sẽ cung cấp cho bạn những thông tin tổng quan và hữu ích nhất về tình trạng này. Giúp bạn nhận biết, điều trị và phòng ngừa một cách hiệu quả.
Contents
- Sưng nướu răng là gì
- Triệu chứng nhận biết sưng nướu răng
- Nguyên nhân gây sưng nướu răng
- Các vị trí sưng nướu răng thường gặp và đặc điểm riêng
- Biện pháp điều trị sưng nướu răng hiệu quả, an toàn
- Giải đáp các thắc mắc thường gặp về bệnh lý sưng nướu răng
- Các biện pháp phòng tránh viêm nướu hiệu quả
- Kết bài
Sưng nướu răng là gì
Nướu răng, hay còn gọi là lợi, là mô mềm bảo vệ và nâng đỡ răng. Tình trạng sưng nướu răng xảy ra khi mô này bị viêm, sưng phồng, có thể kèm theo đau nhức. Tuy phổ biến, nướu răng bị sưng không chỉ là một vấn đề tại chỗ mà còn là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nghiêm trọng hơn, như viêm nướu, viêm nha chu, hoặc áp xe răng.
Ngoài ra, sưng nướu còn có thể phản ánh các vấn đề sức khỏe toàn thân. Điều này có thể do thiếu hụt vitamin C và B. Thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ mang thai hoặc tuổi dậy thì. Hoặc thậm chí là tác dụng phụ của một số loại thuốc. Việc nhận biết sớm sẽ giúp bạn tìm được giải pháp điều trị chuyên sâu và toàn diện.
Triệu chứng nhận biết sưng nướu răng
Khi bị sưng nướu răng, bạn có thể nhận thấy các dấu hiệu sau:
- Nướu thay đổi màu sắc: Từ màu hồng nhạt chuyển sang đỏ tươi, đỏ sẫm hoặc tím thẫm.
- Sưng phồng và phù nề: Vùng nướu quanh chân răng phồng to hơn bình thường.
- Dễ chảy máu: Chảy máu khi đánh răng, dùng chỉ nha khoa hoặc thậm chí chảy máu tự phát.
- Cảm giác khó chịu và đau nhức: Đau nhức nhẹ đến dữ dội, khó khăn khi ăn uống và nhai.
- Hơi thở có mùi hôi: Một trong những dấu hiệu phổ biến của viêm nhiễm.
- Sốt và sưng hạch: Trong các trường hợp nhiễm trùng nặng như áp xe răng, có thể kèm theo sốt, nổi hạch ở cổ và sưng mặt.
Nguyên nhân gây sưng nướu răng
Nguyên nhân chính gây nướu răng bị sưng là do vệ sinh răng miệng kém, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và tấn công các mô mềm.
Mảng bám và vôi răng
Đây là nguyên nhân hàng đầu. Mảng bám tích tụ lâu ngày sẽ vôi hóa thành cao răng (vôi răng). Vi khuẩn trong mảng bám sản sinh độc tố gây viêm và sưng nướu.
Các bệnh lý răng miệng
Viêm nướu (viêm lợi): Là giai đoạn đầu của bệnh, nướu bị viêm và sưng do mảng bám tích tụ.
Viêm nha chu: Nếu không được điều trị, viêm nướu tiến triển thành viêm nha chu, gây tụt nướu, hình thành túi mủ và có thể dẫn đến mất răng.
Áp xe chân răng: Là tình trạng nhiễm trùng nặng gây sưng, đau nhức dữ dội do túi mủ hình thành ở chân răng hoặc trong mô nướu.
Mọc răng khôn: Sưng nướu răng khôn là tình trạng phổ biến, đặc biệt khi răng khôn mọc lệch hoặc mọc ngầm. Vị trí khó vệ sinh tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây viêm lợi trùm.
Các nguyên nhân khác
Thiếu vitamin B và C, thay đổi nội tiết tố (mang thai), tác dụng phụ của thuốc, chấn thương, hoặc việc sử dụng các thiết bị nha khoa không phù hợp cũng có thể gây sưng lợi.
Các vị trí sưng nướu răng thường gặp và đặc điểm riêng
Sưng nướu có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trong khoang miệng. Tuy nhiên, một số khu vực thường bị ảnh hưởng hơn cả, mỗi nơi lại có những đặc điểm và nguyên nhân riêng.
Sưng nướu quanh chân răng và xung quanh răng cửa
Đây là vị trí sưng nướu phổ biến nhất, thường xảy ra dọc theo đường viền nướu của một hoặc nhiều răng. Nguyên nhân chủ yếu là do sự tích tụ của mảng bám và cao răng.
Sưng nướu răng khôn (viêm lợi trùm)
Do vị trí nằm sâu trong cùng của hàm, nướu quanh răng khôn rất dễ bị sưng và viêm. Triệu chứng đặc trưng bao gồm đau nhức âm ỉ hoặc dữ dội, khó há miệng, và sưng cả vùng má hoặc đau lan đến tai.
Sưng nướu răng trong cùng hàm trên và hàm dưới
Tình trạng sưng nướu ở khu vực này thường liên quan đến răng khôn mọc lệch hoặc viêm xoang hàm do răng, một biến chứng khi nhiễm trùng từ răng hàm trên lan đến xoang hàm. Việc xác định đúng nguyên nhân là rất quan trọng để có phác đồ điều trị chính xác.
Biện pháp điều trị sưng nướu răng hiệu quả, an toàn
Điều trị sưng nướu răng cần kết hợp giữa chăm sóc tại nhà và can thiệp chuyên sâu từ nha sĩ.
Điều trị sưng nướu răng đơn giản tại nhà
Súc miệng nước muối ấm: Giúp sát khuẩn, làm sạch khoang miệng và làm dịu cơn đau.
Chườm lạnh/ấm: Áp một túi đá lạnh bọc trong khăn mỏng lên vùng má bị sưng có thể giúp giảm đau và giảm sưng tấy. Trong một số trường hợp, chườm ấm cũng có thể mang lại cảm giác dễ chịu.
Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Như Ibuprofen hoặc Paracetamol giúp kiểm soát cơn đau và viêm. Đây cũng là các loại thuốc được các bác sĩ nha khoa Hà Nội. Thường khuyến cáo bệnh nhân sử dụng để giảm cảm giác khó chịu ban đầu. Trước khi nhanh chóng đến thăm khám, điều trị tại các phòng khám, bệnh viện chuyên khoa răng hàm mặt.
Mẹo dân gian: Nhiều nguyên liệu tự nhiên có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm cũng được sử dụng để hỗ trợ điều trị tại nhà. Dùng mật ong, nha đam, hoặc gừng để thoa lên vùng sưng có thể giảm viêm. Là một trong những mẹo dân gian được nhiều khách hàng của Chingo Dental tại cơ sở nha khoa Đà Nẵng áp dụng. Và cũng đã hỗ trợ giảm cảm giác khó chịu ban đầu nhanh chóng
Các phương pháp điều trị tại nhà chỉ có tác dụng giảm đau, giảm sưng và hỗ trợ quá trình lành thương trong các trường hợp sưng nướu nhẹ, không phải do bệnh lý nghiêm trọng. Để khắc phục hoàn toàn tình trạng sưng nướu, đặc biệt khi nguyên nhân là do các bệnh lý nghiêm trọng, cần phải có sự can thiệp của các chuyên gia y tế. Để được thăm khám và điều trị triệt để nguyên nhân gốc rễ của bệnh.
Điều trị sưng nướu răng chuyên khoa tại cơ sở y tế
Khi các biện pháp tại nhà không hiệu quả hoặc tình trạng sưng nướu có dấu hiệu nghiêm trọng, việc tìm đến nha sĩ là bắt buộc. Phác đồ điều trị chuyên sâu sẽ tập trung vào việc loại bỏ nguyên nhân gây bệnh, ngăn ngừa tái phát và bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.
Cạo vôi răng (Scaling): Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong điều trị viêm nướu. Nha sĩ sẽ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ hoàn toàn mảng bám. Và cao răng tích tụ trên bề mặt răng và dưới nướu. Giúp làm sạch môi trường khoang miệng. Loại bỏ ổ vi khuẩn và tạo điều kiện cho nướu phục hồi.
Điều trị áp xe răng: Tùy thuộc vào vị trí và mức độ nhiễm trùng, nha sĩ sẽ áp dụng biện pháp chích rạch và dẫn lưu mủ ra ngoài. Khi đó bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ trên ổ áp xe để hút sạch dịch mủ, sau đó vệ sinh khu vực nhiễm trùng bằng nước muối.
Điều trị tủy: Trong các trường hợp phức tạp hơn, khi ổ áp xe đã xâm nhập sâu hơn. Phương pháp điều trị tủy sẽ được bác sĩ chỉ định để tiến hành lấy sạch tủy răng bị hoại tử. Làm sạch ống tủy và trám đầy bằng vật liệu chuyên dụng. Để ngăn chặn nhiễm trùng tái phát.
Nhổ răng: Đây là biện pháp cuối cùng được chỉ định khi răng đã bị tổn thương nghiêm trọng, lung lay không thể phục hồi hoặc khi răng khôn mọc lệch gây ra các biến chứng viêm nhiễm tái phát.
Sử dụng thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh (như tetracycline, amoxicillin) để tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng và thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid (NSAID) để kiểm soát triệu chứng.
Giải đáp các thắc mắc thường gặp về bệnh lý sưng nướu răng
Sưng nướu răng có tự hết không?
Sưng nướu răng có tự hết không còn tùy thuộc vào nguyên nhân. Nếu do thức ăn kẹt lại, tình trạng sưng có thể tự hết sau khi dị vật được loại bỏ. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân là do viêm nhiễm, bệnh sẽ không tự khỏi mà cần được điều trị chuyên khoa.
Sưng nướu răng khôn bao lâu thì hết?
Sưng nướu răng khôn thường kéo dài và có thể tái phát nhiều lần do răng mọc lệch. Mặc dù các biện pháp tại nhà có thể giảm triệu chứng tạm thời, giải pháp dứt điểm và lâu dài nhất thường là nhổ bỏ chiếc răng khôn đó.
Sưng nướu răng uống thuốc gì?
Đối với các trường hợp sưng viêm nhẹ, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc giảm đau và kháng viêm như Paracetamol hoặc Ibuprofen. Nếu có nhiễm trùng, bác sĩ sẽ chỉ định thêm thuốc kháng sinh như Amoxicillin, Metronidazole để tiêu diệt vi khuẩn.
Bé bị sưng nướu răng phải làm sao?
Nếu bé bị sưng nướu răng, nguyên nhân có thể do virus. Ba mẹ có thể giúp trẻ thoải mái hơn bằng cách:
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn dành cho trẻ em (tham khảo ý kiến bác sĩ).
- Cho trẻ uống đủ nước và ăn các loại thức ăn mềm, dễ nuốt.
- Vệ sinh răng miệng đúng cách và đưa trẻ đi khám nha khoa định kỳ.
Sưng nướu răng khôn không nên ăn gì?
Để hỗ trợ quá trình điều trị, bạn nên tránh các loại thực phẩm sau:
- Thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh.
- Thực phẩm nhiều đường và tinh bột.
- Thức ăn dai, dính, cứng, hoặc cay nóng.
Các biện pháp phòng tránh viêm nướu hiệu quả
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa đơn giản và hiệu quả hàng ngày sẽ giúp duy trì sức khỏe nướu và ngăn chặn tình trạng sưng viêm.
Chăm sóc răng miệng hàng ngày
- Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày (sáng và tối) với bàn chải lông mềm.
- Sử dụng chỉ nha khoa hoặc máy tăm nước ít nhất một lần mỗi ngày để làm sạch các kẽ răng và đường viền nướu, nơi bàn chải khó tiếp cận.
- Súc miệng bằng nước súc miệng kháng khuẩn, không chứa cồn để tiêu diệt vi khuẩn còn sót lại.
Chế độ ăn uống hợp lý
- Tăng cường các loại trái cây và rau củ giàu vitamin, đặc biệt là vitamin C, để tăng cường sức khỏe của nướu.
- Hạn chế các loại thực phẩm nhiều đường, tinh bột, đồ uống có ga, và các loại thức ăn quá cứng, dẻo dễ mắc kẹt vào kẽ răng.
- Đối với những người có nguy cơ cao (hút thuốc lá, tiểu đường), tần suất khám và cạo vôi răng có thể cần thường xuyên hơn, khoảng 3 – 4 tháng/lần.
- Tránh các thói quen xấu: Bỏ hút thuốc lá, không dùng tăm xỉa răng gây tổn thương nướu, và tránh chải răng quá mạnh có thể gây mài mòn và kích ứng.
Khám sức khỏe răng miệng định kỳ
Thăm khám và cạo vôi răng định kỳ 6 tháng/lần là biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả nhất. Việc này giúp loại bỏ mảng bám và cao răng cứng đầu. Ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây viêm. Hiện nay các gói chăm sóc răng miệng tại Chingo Dental được nhiều khách hàng tin chọn. Như một “bảo hiểm” răng khỏe lâu dài, chăm sóc sức khỏe toàn diện cho cả gia đình
Kết bài
Sưng nướu răng là một dấu hiệu không nên chủ quan. Việc nhận biết sớm, điều trị đúng cách và duy trì thói quen chăm sóc răng miệng tốt. Là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe nướu và sức khỏe răng miệng tổng thể. Nếu tình trạng sưng nướu răng kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng. Hãy nhanh chóng tìm đến nha khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.
