Viêm quanh cuống răng (hay còn gọi là viêm quanh chóp răng) là một trong những bệnh lý răng miệng phổ biến. Và tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng nếu không được can thiệp kịp thời. Bệnh xảy ra khi mô quanh chóp răng, vùng bao quanh chân răng, bị viêm nhiễm. Thường là hậu quả của sự hoại tử tủy răng.
Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, biến chứng nguy hiểm. Và đặc biệt là phác đồ điều trị viêm quanh chóp răng mãn tính khoa học.
Contents
Viêm quanh cuống răng là gì?
Viêm quanh cuống răng (hay viêm quanh chóp răng) là một bệnh lý nhiễm trùng xảy ra tại nền móng của chiếc răng, cụ thể là vùng nằm xung quanh đầu tận cùng của chân răng (vùng chóp).
Để dễ hình dung, bạn hãy xem xét chiếc răng như một ngôi nhà. Bên trong “ngôi nhà” (tức là tủy răng) chứa đựng các dây thần kinh và mạch máu. Khi tủy răng bị chết do sâu răng ăn quá sâu hoặc do chấn thương, vi khuẩn sẽ phát triển mạnh mẽ bên trong.
Vi khuẩn này sau đó di chuyển xuống cửa sau của ngôi nhà (tức là lỗ chóp răng) và thoát ra ngoài. Khi chúng xâm nhập vào vùng mô mềm xung quanh chân răng (gồm dây chằng và xương hàm), cơ thể sẽ phản ứng bằng cách gây ra tình trạng viêm nhiễm—đó chính là viêm quanh cuống răng.
Dấu hiệu ban đầu và dễ nhận biết nhất là cảm giác đau nhẹ hoặc khó chịu khi bạn cắn, nhai hoặc gõ nhẹ vào chiếc răng đó. Cảm giác này xảy ra vì áp lực viêm nhiễm và sưng tấy đang tác động lên dây chằng xung quanh chân răng.
Nếu không được điều trị kịp thời, ổ nhiễm trùng sẽ lan rộng. Dẫn đến tiêu xương và hình thành viêm quanh chóp răng mạn tính hoặc áp-xe cấp tính. Gây đau nhức dữ dội hơn và sưng tấy.
Phân loại các dạng viêm quanh cuống răng
Viêm quanh cuống răng cấp tính
Đây là dạng phản ứng viêm khởi phát mạnh mẽ và đột ngột, thường là kết quả của tủy răng mới bị hoại tử hoặc do sang chấn răng cấp tính. Người bệnh thường trải qua các triệu chứng đau dữ dội và liên tục ở vùng răng bị bệnh, đau tăng lên khi nhai hoặc gõ nhẹ vào răng, và có cảm giác răng bị trồi lên khỏi hàm.
Ở giai đoạn này, tổn thương xương quanh chóp răng trên phim X-quang có thể chưa rõ ràng. Mục tiêu điều trị là giảm đau cấp tính và tiến hành điều trị nội nha ngay lập tức để loại bỏ ổ nhiễm trùng.
Viêm quanh chóp răng mãn tính
Dạng viêm quanh chóp răng mạn tính này thường phát triển âm thầm từ một đợt cấp tính không được điều trị triệt để hoặc do nhiễm trùng tủy răng kéo dài.
Triệu chứng lâm sàng thường rất kín đáo hoặc không có, khiến người bệnh chủ quan. Tuy nhiên, trên phim X-quang, dấu hiệu đặc trưng là hình ảnh thấu quang rõ ràng (tức là ổ tiêu xương) quanh chóp răng. Dạng này có thể dẫn đến sự hình thành u hạt quanh chóp hoặc nang chân răng. Đây là một trong những dạng nguy hiểm vì sự phá hủy xương diễn ra chậm nhưng chắc chắn.
Áp-xe quanh chóp cấp tính
Áp-xe quanh chóp là một biến chứng của viêm quanh chóp cấp tính, đặc trưng bởi sự tích tụ mủ khu trú ở vùng chóp răng. Tình trạng này gây ra sưng nề nghiêm trọng ở niêm mạc hoặc mặt ngoài xương ổ răng, kèm theo đau nhức dữ dội, sốt và mệt mỏi toàn thân. Sự hình thành áp-xe cho thấy phản ứng của cơ thể đang cố gắng khu trú và cô lập nhiễm trùng. Việc điều trị khẩn cấp thường bao gồm rạch dẫn lưu mủ, dùng kháng sinh và tiến hành điều trị nội nha để loại bỏ nguyên nhân gốc.
Viêm quanh cuống răng xơ hóa
Đây là một dạng phản ứng đặc biệt của xương ổ răng đối với kích thích nhiễm trùng kéo dài ở vùng chóp, thường xảy ra ở bệnh nhân trẻ tuổi. Thay vì tiêu xương như trong dạng mãn tính thông thường, cơ thể lại phản ứng bằng cách tăng lắng đọng xương (xơ hóa) ở vùng chóp, khiến vùng này trở nên dày đặc và có màu trắng mờ trên phim X-quang. Dù là phản ứng bảo vệ, tình trạng này cũng cần được chẩn đoán phân biệt chính xác và điều trị nội nha triệt để để giải quyết ổ nhiễm trùng.
Nguyên nhân viêm quanh cuống răng
Việc hiểu rõ nguyên nhân là bước đầu tiên trong việc giúp các bác sĩ nha khoa Đà Nẵng. Xây dựng phác đồ điều trị viêm quanh chóp răng phù hợp.
Viêm quanh cuống răng do nhiễm khuẩn
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm đa số các trường hợp:
Sâu răng: Sâu răng tiến triển đến tủy, gây viêm tủy. Nếu viêm tủy không được điều trị, tủy răng sẽ hoại tử, tạo điều kiện cho vi khuẩn lan xuống vùng chóp.
Viêm tủy không triệt để: Các độc tố từ tủy hoại tử là nguồn gốc chính gây kích thích viêm.
Viêm quanh cuống răng do sang chấn răng
Sang chấn cấp tính: Tai nạn hoặc cú va đập mạnh làm tổn thương mạch máu nuôi tủy, dẫn đến tủy răng chết đột ngột và gây viêm vùng chóp.
Sang chấn mạn tính: Thói quen nghiến răng (Bruxism) hoặc lực nhai quá mức do sai khớp cắn lặp đi lặp lại có thể gây tổn thương mô quanh răng.
Do sai sót trong điều trị
Quá trình điều trị tủy không được làm sạch và hàn kín tuyệt đối. Vi khuẩn sót lại hoặc vật liệu hàn tủy dư thừa gây kích thích viêm.
Triệu chứng viêm quanh cuống răng
Triệu chứng của viêm quanh chóp răng sẽ thay đổi đáng kể tùy thuộc vào việc bệnh đang ở giai đoạn cấp tính (mới bùng phát) hay mãn tính (âm ỉ kéo dài).
Viêm quanh cuống răng cấp tính: triệu chứng rầm rộ
Đây là giai đoạn mà người bệnh có thể dễ dàng xác định được vấn đề vì các dấu hiệu xuất hiện mạnh mẽ, gây khó chịu ngay lập tức:
Cảm giác răng bị trồi: Triệu chứng đặc trưng nhất. Bạn sẽ cảm thấy chiếc răng bị viêm cao hơn so với các răng bên cạnh, như thể nó bị đẩy lên khỏi hàm. Khi cắn hai hàm lại, chiếc răng này chạm trước, gây cảm giác cộm và đau mạnh.
Đau nhức dữ dội: Cơn đau nhức thường liên tục và tăng lên khi có lực tác động, ví dụ như khi bạn nhai, cắn, hoặc thậm chí chỉ cần gõ nhẹ vào răng.
Sưng và đỏ: Vùng lợi (nướu) xung quanh chiếc răng bị viêm có thể bị sưng đỏ, căng tức. Nếu tiến triển thành áp-xe, có thể xuất hiện khối sưng ở mặt ngoài lợi hoặc thậm chí là vùng má gần đó, kèm theo mủ.
Nhạy cảm với nhiệt: Răng có thể trở nên rất nhạy cảm hoặc đau khi tiếp xúc với thức ăn, đồ uống nóng hoặc lạnh.
Viêm quanh chóp răng mãn tính: triệu chứng âm thầm
Dạng viêm quanh chóp răng mạn tính nguy hiểm vì nó thường không gây đau đớn dữ dội. Khiến người bệnh chủ quan và trì hoãn việc điều trị. Trong khi ổ nhiễm trùng vẫn đang âm thầm tiêu hủy xương quanh chóp răng:
Không đau hoặc đau âm ỉ: Chiếc răng có thể hoàn toàn không đau, hoặc chỉ đau rất nhẹ, âm ỉ, khó xác định rõ ràng. Nhiều khi, bệnh chỉ được phát hiện tình cờ khi chụp X-quang vì các lý do khác.
Lỗ rò mủ (fistula): Đây là dấu hiệu nhận biết phổ biến của viêm quanh chóp răng mạn tính. Một mụn nhỏ (như mụn nhọt) có thể xuất hiện trên lợi, gần chân răng bị bệnh. Mụn này thỉnh thoảng sẽ vỡ ra và tiết ra dịch vàng nhạt hoặc mủ, sau đó tự lành lại rồi lại tái phát. Lỗ rò này là lối thoát cho mủ, giúp giảm áp lực và giảm đau cho bệnh nhân.
Đổi màu răng: Răng bị viêm tủy hoại tử lâu ngày thường có dấu hiệu sẫm màu hơn các răng khỏe mạnh, chuyển sang màu xám hoặc đen.
Viêm chóp răng có nguy hiểm không? Biến chứng viêm quanh cuống răng?
Viêm quanh chóp răng không chỉ dừng lại ở vấn đề răng miệng mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân và chức năng nhai. Nếu không điều trị kịp thời. Tình trạng cấp tính sẽ chuyển thành viêm quanh chóp răng mãn tính. Lúc này, triệu chứng đau hầu như biến mất. Nhưng vi khuẩn và tổn thương xương vẫn âm thầm phát triển.
- Áp-xe và rò mủ: Hình thành túi mủ ở vùng cuống răng.
- Tiêu xương: Viêm nhiễm kéo dài dẫn đến phá hủy xương ổ răng, làm răng bị lung lay và cuối cùng là mất răng.
- Nhiễm trùng lan rộng: Gây viêm mô tế bào mặt, nguy hiểm hơn có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, đặc biệt ở người có hệ miễn dịch yếu.
Điều trị viêm quanh chóp răng
Mục tiêu cốt lõi của việc điều trị là loại bỏ hoàn toàn nguồn nhiễm trùng (vi khuẩn) ra khỏi tủy răng và vùng chóp. Sau đó hàn kín để ngăn vi khuẩn quay trở lại. Việc này giúp mô xương và mô mềm quanh chóp có cơ hội lành lại. Đồng thời bảo tồn được chiếc răng thật của bạn.
Điều trị nội nha (chữa tủy răng): giải pháp tiêu chuẩn vàng
Điều trị nội nha là phác đồ điều trị viêm quanh chóp răng cơ bản và hiệu quả nhất. Được các bác sĩ nha khoa Hà Nội chỉ định áp dụng trong hầu hết các trường hợp. Quy trình này gồm ba bước chính:
Loại bỏ ổ nhiễm trùng (làm sạch tủy): Bác sĩ sẽ mở một đường vào buồng tủy răng để tiếp cận hệ thống ống tủy. Sau đó, toàn bộ tủy hoại tử, vi khuẩn và các độc tố gây viêm. Sẽ được lấy ra và làm sạch triệt để. Bằng các dụng cụ chuyên dụng cùng dung dịch sát khuẩn mạnh. Đây là bước quan trọng nhất, quyết định thành công của quá trình điều trị nội nha.
Tạo hình ống tủy: Sau khi làm sạch, các ống tủy được tạo hình lại để chuẩn bị cho việc hàn kín.
Hàn kín ống tủy (trám bít): Ống tủy đã được làm sạch sẽ được trám bít kín khít bằng vật liệu chuyên dụng. Việc này giống như việc niêm phong “ngôi nhà” của chiếc răng. Ngăn chặn vi khuẩn tái xâm nhập từ trên xuống và cô lập vùng chóp. Giúp mô bị viêm có thời gian tự hồi phục và tái tạo xương.
Điều trị hỗ trợ toàn thân
Trong các trường hợp viêm quanh chóp răng cấp tính có dấu hiệu nhiễm trùng lan rộng như sưng mặt, sốt, hoặc nổi hạch. Bác sĩ sẽ kết hợp điều trị toàn thân để kiểm soát triệu chứng. Bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng sinh phù hợp. Để tiêu diệt vi khuẩn lây lan và thuốc giảm đau, chống viêm. Làm dịu cơn đau cấp tính cho bệnh nhân.
Điều trị phẫu thuật: giải pháp khi nội nha thất bại
Phẫu thuật chỉ được áp dụng khi phác đồ điều trị viêm quanh chóp răng bằng nội nha thất bại hoặc khi tổn thương quá lớn không thể giải quyết bằng phương pháp thông thường. Các kỹ thuật phẫu thuật bao gồm:
Cắt chóp răng: Đây là thủ thuật nhỏ, trong đó bác sĩ sẽ loại bỏ phần chóp (đỉnh) của chân răng. Và toàn bộ tổ chức viêm nhiễm (u hạt, nang) xung quanh đó. Sau đó, một vật liệu hàn kín đặc biệt sẽ được đặt ngược vào cuối ống tủy. Để đảm bảo niêm phong tuyệt đối.
Nhổ răng: Đây là phương án cuối cùng, chỉ được thực hiện khi chiếc răng bị tổn thương quá nặng. Không thể bảo tồn được nữa hoặc việc điều trị gây ảnh hưởng đến cấu trúc xương hàm lân cận.
Khám và điều trị viêm quanh chóp răng tại Chingo Dental
Để đảm bảo hiệu quả điều trị cao nhất. Việc thăm khám và thực hiện phác đồ điều trị viêm quanh chóp răng cần được tiến hành. Bởi các chuyên gia có kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại.
Tại chingodental.vn, chúng tôi áp dụng quy trình chuẩn hóa quốc tế. Sử dụng công nghệ X-quang và thiết bị nội nha chuyên dụng. Để xác định chính xác tổn thương. Từ đó đưa ra liệu trình điều trị nội nha hoặc phẫu thuật phù hợp.Giúp khách hàng bảo tồn răng thật và phục hồi sức khỏe nhanh chóng.
Phòng ngừa viêm quanh cuống răng
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Chiến lược tăng trưởng bền vững luôn bao gồm các dịch vụ dự phòng:
- Vệ sinh miệng: Chải răng đúng cách, dùng chỉ nha khoa, nước súc miệng.
- Khám nha khoa định kỳ (6 tháng/lần): Giúp phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý tiền đề như sâu răng, viêm tủy trước khi chúng tiến triển thành viêm quanh chóp răng mạn tính.
Kết bài
Viêm quanh cuống răng là bệnh lý nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể được chữa khỏi và ngăn ngừa biến chứng nếu được can thiệp đúng lúc. Việc trì hoãn điều trị có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như mất răng và nhiễm trùng toàn thân.
Nếu bạn đang có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào với tình trạng viêm quanh cuống răng. Đừng để quá muộn khi đã chuyển sang viêm quanh chóp răng mạn tính âm thầm phá hủy sức khỏe của mình. Hãy liên hệ ngay với chingodental.vn để được thăm khám, chẩn đoán chính xác. Và áp dụng phác đồ điều trị viêm quanh chóp răng chuyên sâu. Bảo vệ nụ cười và sức khỏe của bạn.
